Najnowsze dane – miesięczne i całoroczne – opublikowane przez Urząd Transportu Kolejowego (UTK) i dotyczące krajowego rynku przewozów towarowych, nie napawają zbytnim optymizmem. Ich wspólnym wskaźnikiem są gorsze wyniki, jeśli chodzi o masę przewiezionych towarów, dokonaną pracę przewozową i eksploatacyjną. Tendencja spadkowa (r/r), w porównaniu z 2022 r., dostrzegalna była w przypadku masy towarów już w lutym, jeśli chodzi o pracę eksploatacyjną w marcu, a pracę przewozową w kwietniu. Ogólnie kolej w ubiegłym roku przewiozła 231,7 mln t, o 6,8% mniej niż w 2022 r. Gorsze wyniki odnotowano tylko w pandemicznym 2022 r.
– Słabsze wyniki w transporcie towarów koleją to efekt szerokich następstw wydarzeń związanych z sytuacją w Ukrainie. W tych niepewnych czasach przewagę uzyskają przewoźnicy, którzy w odpowiedni sposób zdywersyfikują swoją działalność o nowe kierunki i strukturę dostaw – wyjaśniał prezes UTK Ignacy Góra. – Przewoźnicy pasażerscy mogą 2023 r. zaliczyć do udanych, natomiast dla przewoźników towarowych miniony rok był równie wymagając jak 2022 r. Głównym powodem tego stanu rzeczy były nadal trwające działania wojenne w Ukrainie i ograniczenia w transporcie towarów w i z kierunku wschodniej Europy i Azji. Wojna przełożyła się również na wzrost kosztów działalności i cen energii, co dodatkowo uderzyło w przedsiębiorstwa kolejowe.
W 2023 r. na rynku działało 30 podmiotów, których udział według masy przekraczał 0,5%. Największy z nich, PKP Cargo, przewiózł w minionym roku 72,6 mln t ładunków (w 2022 r. było to 88,4 mln t). Udziały tej spółki w rynku, według przewiezionej masy ładunków, zmniejszyły się z 35,44% do 31,35% Druga spółka pod względem przewiezionej masy, DB Cargo Polska, przetransportowała 34,7 mln t, czyli o blisko 5 mln mniej w porównaniu do 2022 r., kiedy przewiozła 39,6 mln t. Udział DB Cargo Polska w rynku, według przewiezionej masy, zmniejszył się z 15,89% w 2022 r. do 14,98%. Wzrósł natomiast udział w rynku trzeciej czołowej spółki Lotos Kolej, która powiązała się w sierpniu z Orlen Koltrans. Lotos Kolej przewiózł niemal 16 mln t, wobec 13 mln t w 2022 r. Udział tej spółki w rynku wzrósł z 5,23% do 6,89% (więcej w „Namiarach na Morze i Handel” 5/2024).
